İttihatçılıkta Batı manasında particilik yoktur, Rus manasında, narodnik manasında komitacılık vardır. Yani orada seçim vardır ama seçimin sonucu ne olursa olsun onlar iktidar olurlar, buna hayır diyenler de sokakta öldürülür. Böyle bir mantık içinde oluşmuştu o zaman bizde particilik.
İşte Mustafa Kemal Paşa Türkiye’de ilk defa Halk Fırkası’nı kurmaya kalkıştığı zaman buna da karşıydı. Mustafa Kemal Paşa’nın düşündüğü fırka bir defa tümüyle Batı mantığı içersinde düşünülen, Fransız İhtilali mantığı içinde düşünülen bir fırkaydı, yani O şöyle bakıyordu olaya: Halkın çıkarlarını koruyacak bir parti kurmak. Halk dediği zaman da şunu kastediyordu, aslında sola çok yakın, O belki işçilerin diyecek fakat biliyor ki Türkiye’de işçi yok, çünkü sanayi yok, bizim burjuvamız da tam manasıyla burjuva değil, çünkü yeteri kadar zengin değil, fakir. Yani biz genellikle fakiriz, çünkü bizi yabancı sömürüyor, bizde zengin olan yabancıyla işbirliği yapan, şu halde bizim kuracağımız fırka hepsinin çıkarlarını koruyacak ve halk fırkası olmalıdır.
Attilâ İlhan’la Zaman İçinde Yolculuk, TRT2, 3 Nisan 2004